Korte beschrijving onderzoek waar Lize Jiskoot en Harro Seelaar aan hebben meegewerkt vanuit YOD-INCLUDED
Korte beschrijving onderzoek waar Lize Jiskoot en Harro Seelaar aan hebben meegewerkt vanuit YOD-INCLUDED
25 april 2024
Het netwerk in de voor- en zijkant van de hersenen blijft goed werken en ondersteunt denkprocessen, zelfs in een vroeg stadium van frontotemporale dementie.
Het artikel van Liu et al. (2024) gaat over een onderzoek naar frontotemporale dementie (FTD), een ziekte die de voor- en zijkant van de hersenen aantast. FTD leidt tot problemen in de omgang, gedrag en taal en geeft problemen om dingen te regelen en te plannen. Onderzoekers hebben gekeken naar mensen die een afwijking in het DNA (mutatie) hebben waardoor zij een groot risico hebben om FTD te ontwikkelen, ook als zij nog geen klachten hebben. Onderzoekers vergeleken dit met familieleden die deze afwijking in het DNA voor FTD niet hebben.
Onderzoekers gebruikten verschillende technieken zoals MRI-scans en analyses van hersenfuncties om de grijze stof inhoud, bloedstroom en netwerkverbindingen in de hersenen te bestuderen. De resultaten lieten zien dat mensen met de FTD mutatie veranderingen in de hersenen hebben. Zo ontdekten zij dat de inhoud van de grijze stof en de bloedstroom afneemt, zelfs jaren voordat deze mensen symptomen gaan krijgen.
Interessant is dat ondanks deze veranderingen in de hersenen, de netwerkverbindingen van de hersenen voor het grootste gedeelte intact blijven. Het lijkt hierdoor dat deze hele netwerken kunnen helpen om denkfuncties te behouden, zelfs als er al schade is door FTD in de hersenen. Dit verschijnsel wordt gezien als een vorm van veerkracht van de hersenen.
De onderzoekers ontdekten ook dat als mensen met een groot risico op FTD ouder worden, hun vermogen om dingen te regelen en te plannen, afhankelijker wordt van een specifiek deel van de hersenen, namelijk het netwerk aan linker voor- en zijkant van de hersenen. Dit betekent dat dit gedeelte van de hersenen waarschijnlijk een belangrijke rol speelt bij het behouden van denkfuncties ondanks dat de ziekte steeds erger wordt.
De bevindingen van dit onderzoek zijn belangrijk omdat ze kunnen helpen bij het op tijd herkennen van FTD. Daarbij zijn de resultaten belangrijk voor het ontwikkelen van behandelingen die zich richten op het behouden van hersennetwerken om achteruitgang van de denkfuncties te vertragen of te voorkomen. Het onderzoek benadrukt het belang van het bestuderen van de hersenen lang voordat symptomen van FTD zich aantonen, om beter te begrijpen hoe we deze ziekte kunnen bestrijden.
Het hele artikel is hier te lezen:
Liu, X., Jones, S. P., Pasternak, M., Masellis, M., Bouzigues, A., Russell, L. L., Foster, P. H., Ferry‐Bolder, E., Van Swieten, J., Jiskoot, L. C., Seelaar, H., Sánchez‐Valle, R., Laforce, R., Graff, C., Galimberti, D., Vandenberghe, R., De Mendonça, A., Tiraboschi, P., Santana, I., Rowe, J. B. (2024). Frontoparietal network integrity supports cognitive function despite atrophy and hypoperfusion in pre-symptomatic frontotemporal dementia: multimodal analysis of brain function, structure and perfusion. medRxiv (Cold Spring Harbor Laboratory). https://doi.org/10.1101/2024.03.06.24303617
Over Lize Jiskoot en Harro Seelaar:
Dr.Lize Jiskoot, neuropsycholoog en Dr. Harro Seelaar, neuroloog uit het Erasmus MC leiden de FTD-RisC studie. Hierbij volgen ze niet alleen patiënten met erfelijke FTD, maar ook gezonde familieleden die 50% kans hebben om erfelijke FTD te ontwikkelen. 
Het Erasmus MC werkt samen een Europees-Canadees consortium GENFI om te onderzoeken wat de eerste veranderingen zijn bij erfelijke FTD in bloed, hersenvocht, neuropsychologische testen of MRI. De FTD-RisC studie draagt als grootste cohort met erfelijke FTD families aan deze studie en is onderdeel van YOD-INCLUDED
