Publiekssamenvatting – Longitudinal changes in qualitative aspects of semantic fluency in presymptomatic and prodromal genetic frontotemporal dementia.
Publiekssamenvatting – Longitudinal changes in qualitative aspects of semantic fluency in presymptomatic and prodromal genetic frontotemporal dementia.
18 juni 2025
Door Lize Jiskoot, Esther van den Berg, Sascha Laenen, Jackie Poos, Lucia Giannini, Djaina Satoer, Judy van Hemmen, Yolande Pijnenburg, Jet Vonk, Harro Seelaar.
Bij mensen met een erfelijke vorm van frontotemporale dementie (FTD) kunnen de klachten al op jonge leeftijd beginnen. Vroegtijdige herkenning is belangrijk, zodat mensen sneller hulp kunnen krijgen en beter begeleid kunnen worden. In dit onderzoek is gekeken naar een bekende test die vaak wordt gebruikt bij dementie: de semantische vloeiendheidstest. Daarbij wordt gevraagd om in één minuut zoveel mogelijk woorden te noemen binnen een categorie, zoals dieren.
Naast het totaal aantal woorden, keken onderzoekers ook naar de kwaliteit van de woorden. Bijvoorbeeld: hoe moeilijk of makkelijk de woorden zijn, hoe oud iemand meestal is als hij ze leert, en hoe de woorden gegroepeerd worden. Dit werd onderzocht bij mensen met een erfelijke aanleg voor FTD, al voordat ze klachten kregen.
De onderzoekers ontdekten dat sommige veranderingen in deze woordentest al tot vier jaar vóór de eerste klachten zichtbaar zijn. Zo gebruikten mensen met de ene FTD mutatie eenvoudigere woorden, terwijl mensen met een andere FTD mutatieminder vaak wisselden tussen groepen van woorden. Deze veranderingen hangen samen met afname van hersenvolume op specifieke plekken.
De resultaten laten zien dat deze test, vooral de manier waarop iemand woorden gebruikt, mogelijk kan helpen om FTD in een vroeg stadium op te sporen. Dit is belangrijk voor jongere mensen met een erfelijke aanleg voor dementie, omdat het bij kan dragen aan betere begeleiding en mogelijk toekomstige behandelingen. Meer onderzoek is nodig om dit verder te bevestigen.
Lees hier het hele artikel (in het Engels): Longitudinal changes in qualitative aspects of semantic fluency in presymptomatic and prodromal genetic frontotemporal dementia. - Abstract - Europe PMC