YOD-INCLUDED

Dementie op jonge leeftijd kan heel anders zijn dan dementie op latere leeftijd. Mensen hebben vaak andere klachten, waardoor herkenning voor zorgverleners lastig is. Ook hebben mensen op jongere leeftijd andere zorgbehoeftes. Het samenwerkingsverband YOD-INCLUDED richt zich in onderzoek op jonge mensen met dementie. Onderzoekers, zorgorganisaties, ervaringsdeskundigen en patiëntenorganisaties werken samen met de ambitie om de kwaliteit van leven van jonge mensen met dementie te verbeteren.

YOD-INCLUDED Logo Transparant (002)De afkorting YOD staat voor Young-Onset Dementia (in het Nederlands: dementie op jonge leeftijd). ‘INCLUDED’ staat voor de inclusiviteit van het onderzoek dat we doen. Wij willen zoveel mogelijk jonge mensen met dementie en hun naasten aan ons onderzoek laten meedoen. Ook groepen die in eerder onderzoek niet altijd goed vertegenwoordigd waren. Denk bijvoorbeeld aan verschillende vormen van dementie, verschillende leeftijden en verschillende culture achtergronden. 

Waarom onderzoek naar dementie op jonge leeftijd?

We spreken van dementie op jonge leeftijd wanneer iemand onder de 65 jaar dementie krijgt, of wanneer iemand later een diagnose dementie krijgt maar de eerste klachten al voor de leeftijd van 65 jaar aanwezig waren. Onderzoekers doen speciaal onderzoek naar dementie bij jonge mensen, omdat dementie voor jonge mensen heel anders is dan voor ouderen. 
 
Jonge mensen hebben vaak andere klachten. Zij hebben vaker gedragsveranderingen en spraakproblemen, maar geen of minder geheugenklachten. Dit maakt het lastig voor zorgverleners om de dementie te herkennen. Ook erfelijkheid speelt wat vaker een rol dan bij dementie op latere leeftijd, maar niet alle veranderingen van genen zijn bekend. Door hier onderzoek naar te doen, kan dementie straks eerder en beter bij jonge mensen worden herkend en vastgesteld. 
 
Zorg en behandeling van dementie is bij jonge mensen ook anders dan bij ouderen. Jonge mensen hebben vaak nog een baan en hebben soms nog opgroeiende kinderen. Doordat zij middenin in hun leven staan, hebben jonge mensen heel andere wensen rondom de zorg. Het is dan ook de bedoeling om de zorg en behandeling van dementie in de toekomst zo goed mogelijk op de behoeftes van jonge mensen aan te kunnen passen. Hiermee willen we de kwaliteit van leven van jonge mensen met dementie en hun naasten verbeteren.

Landelijke studie

Om de zorg en behandeling van dementie in de toekomst zo goed mogelijk op de behoeftes van jonge mensen aan te kunnen passen en de kwaliteit van leven van jonge mensen met dementie en hun naasten verbeteren, hebben de onderzoekers van YOD-INCLUDED een landelijke studie opgezet: de JMD-studie. JMD staat voor Jonge Mensen met Dementie. We volgen een groep mensen met dementie op jonge leeftijd voor lange tijd. 

Lees verder

Ervaringsdeskundigen

Om zo nuttig mogelijk onderzoek te doen wordt een groep ervaringsdeskundigen nauw bij het onderzoek betrokken. Deze ervaringsdeskundigen zijn jonge mensen met dementie of hun naasten die meedenken over het onderzoek van het consortium. Bijvoorbeeld hoe belangrijk sommige onderzoeken zijn, hoe moeilijk het voor iemand is om mee te doen en hoe de uitkomsten van het onderzoek straks kunnen worden gebruikt. 

Lees verder

Wie zijn wij?

YOD-INCLUDED staat onder leiding van het Radboudumc Alzheimer Centrum en Alzheimercentrum Amsterdam. Het onderzoek van YOD-INCLUDED wordt mede mogelijk gemaakt door ZonMw, met cofinanciering van de Hersenstichting.  Daarnaast zijn onderzoekers, zorgverleners en belangenbehartigers van de volgende organisaties onderdeel van YOD-INCLUDED: 

Lees verder

Nieuws

  1. Korte beschrijving onderzoek waar Lize Jiskoot en Harro Seelaar aan hebben meegewerkt vanuit YOD-INCLUDED

    25 april 2024 om 14:34

    Het netwerk in de voor- en zijkant van de hersenen blijft goed werken en ondersteunt denkprocessen, zelfs in een vroeg stadium van frontotemporale dementie. 

    Het artikel van Liu et al. (2024) gaat over een onderzoek naar frontotemporale dementie (FTD), een ziekte die de voor- en zijkant van de hersenen aantast. FTD leidt tot problemen in de omgang, gedrag en taal en geeft problemen om dingen te regelen en te plannen. Onderzoekers hebben gekeken naar mensen die een afwijking in het DNA (mutatie) hebben waardoor zij een groot risico hebben om FTD te ontwikkelen, ook als zij nog geen klachten hebben. Onderzoekers vergeleken dit met familieleden die deze afwijking in het DNA voor FTD niet hebben.

    Lees meer over "Korte beschrijving onderzoek waar Lize Jiskoot en Harro Seelaar aan hebben meegewerkt vanuit YOD-INCLUDED"

  2. Eén jarig bestaan van het consortium YOD-INCLUDED

    18 april 2024 om 10:50

    Als de eerste tekenen van dementie zich voordoen vóór het 65e levensjaar, spreken we van dementie op jonge leeftijd. In Nederland gaat het om ongeveer 14.000-17.000 mensen, zo’n 5% van het totaal aantal mensen met dementie. De symptomen kunnen anders zijn dan bij ouderen met dementie, met vaker gedrags- en spraakveranderingen als eerste signalen. Dit maakt herkenning en diagnose lastig. Ook wordt ervaren dat beschikbare dementiezorg niet aansluit bij de behoeften van deze groep jonge mensen, die veelal nog een actieve rol vervullen in het gezin en de maatschappij.

    Lees meer over "Eén jarig bestaan van het consortium YOD-INCLUDED"

  3. Behoeften en uitdagingen in dementie op jonge leeftijd

    11 april 2024 om 12:47

    Dementie op jonge leeftijd is minder bekend dan dementie op latere leeftijd, maar heeft wel unieke ervaringen en behoeften. Daarom organiseerden het Alzheimer Centrum Limburg en Hulp bij Dementie een ontmoetingsdag voor jonge mensen met dementie en hun naasten op 23 september 2023. Op deze dag gingen de onderzoekers en zorgprofessionals in gesprek met de aanwezigen over hun ervaringen en behoeften tijdens korte gespreksrondes.

    Lees meer over "Behoeften en uitdagingen in dementie op jonge leeftijd"

Sluiten